|

۰۹ اسفند ۱۴۰۲

|

۱۲:۳۰

نویسنده کتاب «جهانِ ایرانی و همسایگانش در پیش از تاریخ»:

زنان نقش عمده‌ای در هزاره سوم پیش از میلاد در زندگی روزمره داشتند

نویسنده کتاب «جهانِ ایرانی و همسایگانش در پیش از تاریخ» گفت: در هزاره سوم پیش از میلاد، زنان نقش عمده‌ای را در زندگی روزمره ایفا می‌کردند.

به گزارش زنان جهانی به نقل از ایبنا، سید منصور سیدسجادی در نشست «جهان ایرانی و همسایگانش در پیش از تاریخ» اظهار کرد: در کار باستان‌شناسی تصورم بر این است که باستان‌شناسی بسیار تخصصی، خسته‌کننده، طولانی و در برخی موارد گیج‌کننده است و باید کاری کنیم تا دیگران نیز از کار باستان‌شناسی نتیجه‌ای بگیرند. در یک سلسله برنامه‌هایی سعی کردیم از گزارش کارهایی که انجام شد، بولتن‌هایی منتشر کنیم که همگان بتوانند بهره ببرند و آشنا شوند.

وی افزود: من فکر کردم که یک سلسله اصطلاحات را بیان کنیم. از آنجایی که نخواستم با ارجاع درون متن حواس خواننده را پرت کنم، اصطلاحات به صورت پاورقی آورده نشده است، چون ممکن بود باعث انقطاع تمرکز خواننده شود. در این کتاب به مرزهای سیاسی جغرافیایی خودمان پرداختیم و جای قفقاز خالی ماند. تخصص من نیمه شرقی فلات ایران است، اطلاعاتی که من داشتم کافی نبود و خودم را قانع نمی‌کرد که در یک فصل بیان کنم. البته در این کتاب به خلیج‌فارس هم اشاره نشده است و در کل در مورد سواحل و جزایر خلیج‌فارس کار زیادی انجام نشده است. سعی من بر این است تا اطلاعات عمیقی در مورد خلیج‌فارس به دست بیاورم و جمع‌آوری کنم.

سیدسجادی بیان کرد: تمرکز کاری من بر شهر سوخته است و اطلاعات به دست آمده چنان زیاد است که شاید در بیست سال آینده همه منتشر شود. سعی من بر این است تا شرق ایران را از حالت ناشناس در بیاورم. آنچه که خالی است، شرق ایران است. عده‌ای همه چیز را در بین‌النهرین می‌بینند ولی می‌بینیم در جیرفت چنین تمدنی است که یوسف مجیدزاده آن را کاوش کرد. عنوان کتاب بر این اساس انتخاب شد که سعی کردیم فضایی را از نظر جغرافیایی در نظر بگیریم که ایرانی‌ها در آنجا حضور داشتند. سعی کردم جاهایی که مشترکاتی داشت را ببینم و اشتراکات را بیان کنم.

وی گفت: در عراق امروزی تخته بازی بسیار نفیسی پیدا شد. در شهرسوخته نیز ما چنین بازی را پیدا کردیم. این پیدا شدن تخته بازی به خودی خود اهمیتی ندارد اما تفکری که پشت آن بود، مهم بود. نکته مهم این است، تنها بین‌النهرین گهواره تمدن نیست. آیا یک فکر شرقی نیز در پشت آن است؟ وقتی مبادله کالا انجام می‌گیرد، افکار نیز به همراه آن می‌آید. وقتی بازی را از شهر سوخته برده است آیا با خود فکر را هم نبرده است؟ این رخداد آیا همان چیزی نیست که امروزه فرار مغزها خوانده می‌شود؟ ارتباطات در برخی موارد بسیار زیاد است. من به این پیوستگی‌ها ایمان دارم. بین‌النهرین به خوبی شناخته شده است ولی در شرق ایران یا آسیای مرکزی به معنای گسترده این ارتباطات وجود داشته و مدارک زیادی نیز در دست است.

سیدسجادی به نقش بانوان در باستان‌شناسی و در کاوش‌ها اشاره کرد و افزود: آنچه که به رای‌العین دیدم و توجه کردم در هزاره سوم پیش از میلاد دوران آغاز شهرنشینی و شکل‌گیری دولت‌شهرها بوده است. در آن زمان زنان نقش عمده‌ای را در زندگی روزمره ایفا می‌کردند. مردم‌شناسان و مردم‌نگاران با جوامع زنده روبه‌رو هستند اما باستان‌شناس از خاک خاموش حرف می‌کشد. وقتی می‌بینم یک قبری گشوده شد و بانویی در آن قرار دارد که دو دست او بر روی دو بچه است و به نوعی از آنها حمایت می‌کند، بازسازی جامعه باستانی است که برای من اهمیت دارد. وقتی چنین چیزی را می‌بینید آیا جز این است که خاک خاموش از مهر مادری سخن می‌گوید یا مُهرها بیشتر در قبر خانم‌ها پیدا می‌شود، در حالیکه دور مچ، دور بازو و یا کمر بسته شده است. این به این معناست که خانم‌ها تاثیر بسیاری در جامعه داشتند و تصمیم‌گیرنده بودند.